Category: Columns NU.nl

Posted on

Het IJslandse klokkenluidersparadijs

IJsland exporteert vooral vis en aluminium, in de financiële dienstverlening is het wat rustiger geworden. Maar het IJslandse parlement heeft iets nieuws verzonnen om het verarmde eiland op de kaart te zetten: persvrijheid. 

Wikileaks.org is een klokkenluiderswebsite, waar mensen uit de hele wereld op anonieme basis gelekte, vertrouwelijke documenten kunnen publiceren. Een CIA-rapport uit maart analyseert bijvoorbeeld hoe publieke steun voor de oorlog in Afghanistan in onder meer Nederland op peil gehouden kan worden. Ook beschikbaar zijn de beveiligingsprotocollen van Amerikaanse luchthavens, het handboek voor gevangenenbewaarders op Guantánamo Bay en de onderhandelingsinzet van de IJslandse regering bij gesprekken met Nederland en het Verenigd Koninkrijk over de afwikkeling van het Icesave-debacle.

De site werd in één klap wereldberoemd toen het in april een videoclip uit 2007 publiceerde, opgenomen vanuit een Amerikaanse Apache in Irak, waarop te zien is hoe de helikopter zijn machinegeweren leegschiet op een auto en twaalf Irakezen. Continue reading “Het IJslandse klokkenluidersparadijs”

Posted on

Vrij gokken op het WK

Het naderende WK voetbal in Zuid-Afrika prikkelt de goklust. WK-poules op het werk zijn nog net niet verboden in Nederland, maar verder blijven de gokkers overgeleverd aan de staatsmonopolist Toto. 

In de meeste bedrijven en organisaties in Nederland begint de WK-koorts behoorlijk te heersen. Daar horen WK-poules bij en andere spelletjes waarmee de beste uitslagenraders geld en ego kunnen bijtanken. Het organiseren van een spel waarin de deelnemers de uitslagen van wedstrijden moeten voorspellen, is een kansspel. Op grond van de Wet op de kansspelen is het verboden een kansspel aan te bieden, tenzij je daarvoor een vergunning hebt. Overtreding van het verbod is strafbaar en een vergunning voor sportprijsvragen krijgt alleen de Lotto. Zoals de Justitie-voorlichting het samenvat: “Het is andere organisaties daarom niet toegestaan om op welke wijze dan ook sportprijsvragen te organiseren.” Continue reading “Vrij gokken op het WK”

Posted on

Privacynormvervaging in de media

De Telegraaf ‘interviewde’ Ruben in zijn ziekenhuisbed in Tripoli. Politiek roddelblad Binnenhof peuterde door de vuilniszakken van de lijsttrekkers en publiceerde over de inhoud. Twee onvergelijkbare kwesties, maar beide tekenen van falend privacynormbesef in de media.

Onder de kop “Ruben: Mijn benen doen erg pijn” deed De Telegraaf vorige week verslag met een telefoongesprek dat verslaggeefster Jolande van der Graaf had met de negenjarige overlevende van de vliegramp in Libië.

Ruben kon niet vertellen wat hem was overkomen en wist, hoogstwaarschijnlijk door de shock en bepaalde medicijnen, klaarblijkelijk niet dat zijn vliegtuig was neergestort. “Ik lig in een ziekenhuis. Er zijn hier mannen en vrouwen. Ik weet niet hoe ik hier ben gekomen, ik weet verder niets”, zei hij. “Ik wil gewoon doorgaan. Ik wil me wassen, aankleden en dan doorgaan.”

Ook mensen die vrijwillig al hun comazuipfoto’s op Hyves zetten, die vinden dat je alleen wat hebt te vrezen als je wat hebt te verbergen, herkenden een grove inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van de jonge Ruben. Continue reading “Privacynormvervaging in de media”

Posted on

Uw provider weet wat goed voor u is

Mogen telecomaanbieders voorrang geven aan bepaalde verkeersstromen op internet, of sommige diensten zelfs helemaal blokkeren? Wie nog wel eens een filmpje downloadt of wil internetbellen op de mobiele telefoon, mag hopen dat het antwoord nee is.

Het ministerie van Economische Zaken is bezig met de implementatie van een nieuw set Europese regels voor de telecomsector, waarin ook deze kwestie van ‘netneutraliteit’ zijdelings aan de orde komt. Het onderwerp is voor internetgebruikers van belang, omdat er allerlei redenen zijn waarom providers bepaalde verkeersstromen zouden willen versnellen, vertragen of blokkeren.

Mobiele aanbieders kunnen hebben bijvoorbeeld een belang hebben om internettelefonie via mobiele dataverbindingen te blokkeren. Het vreet bandbreedte – die vaak voor een vast maandbedrag wordt verkocht – en gaat ten koste van ‘gewone’ belminunten.  Triple-play aanbieders zoals UPC hebben mogelijk belang om tv-diensten op internet te blokkeren of vertragen: die gaan ten koste van eigen digitale televisiediensten.

Andere providers willen misschien wel exclusieve afspraken maken met een bepaalde game-producent, als onderdeel waarvan concurrerende online games worden vertraagd. En alle providers staan onder druk van de muziek- en filmindustrie om protocollen en diensten te blokkeren of vertragen die veel worden gebruikt voor bestandsuitwisseling. Continue reading “Uw provider weet wat goed voor u is”

Posted on

Gluurders moeten met rust gelaten worden

Als het minister Hirsch Ballin ligt, hoeft de AIVD binnenkort mensen niet meer te informeren nadat zij door de veiligheidsdienst zijn afgeluisterd. Het is een gevaarlijk betoog waar we niet in moeten trappen.

De AIVD mag telefoons afluisteren, brieven openen en afluisterapparatuur in woningen plaatsen. Daarvoor geldt wel de notificatieplicht, die inhoudt dat de AIVD als het even kan vijf jaar na afloop van zo’n operatie aan de betrokkene verslag moet uitbrengen. Die wettelijke verplichting is een belangrijke waarborg voor de burgerrechten. Alleen door de bespioneerde burger achteraf te informeren weet hij dat zijn recht op vertrouwelijke communicatie of de onschendbaarheid van zijn woning is geschonden. De notificatie achteraf stelt de burger in staat te laten toetsen of die inbreuk op zijn rechten terecht was. De notificatieplicht is daarmee een belangrijke rem op ongebreidelde spionagelust van de overheid. Continue reading “Gluurders moeten met rust gelaten worden”

Posted on

Stemmen voor vrijheid

Na recente teleurstellingen over de zwakke rol van het Nederlandse parlement toonde de collega’s van het Europees Parlement deze week hoe het wel moet, door op de barricades te klimmen voor de rechten van Europese internetgebruikers. Of laten zij zich uiteindelijk ook inpakken?

Het Europees Parlement stemde op 10 maart vrijwel unaniem in met een uiterst kritische resolutie over het ACTA-verdrag, waar ik eerder op deze plek over schreef. Dit internationale handelsverdrag wordt momenteel in het diepste geheim uitonderhandeld, maar lijkt blijkens diverse lekken vergaande maatregelen te bevatten over het filteren en afsluiten van internetgebruikers, douane-inspecties van laptops van willekeurige reizigers en nog zo wat onvrijheden. Continue reading “Stemmen voor vrijheid”

Posted on

Naïef opportunisme

Vorige zomer maakte CDA-senator Hans Franken zich in opsporingskringen onsterfelijk door de Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens, die hij jarenlang met kracht van argumenten had bestreden, alsnog te omhelzen. De politieke deal die Franken sloot, staat nu op losse schroeven.

De ommekeer van de CDA-fractie zorgde er voor dat er in de Eerste Kamer alsnog een meerderheid was voor verplichte opslag van telecomgegevens voor opsporingsdoeleinden. Ook Franken’s verklaring voor zijn opmerkelijke koerswijziging is meteen beroemd geworden:

“We moeten hier vandaag een politieke beslissing nemen en dan kiest mijn fractie – onder een aantal hieronder te noemen voorwaarden – voor een standpunt, waarin politieke opportuniteit zwaarder weegt dan wetenschappelijke rationaliteit.” Continue reading “Naïef opportunisme”

Posted on

Voetballers in ondergoed

John Terry heeft de aanvoerdersband van de Engelse nationale voetbalploeg moeten inleveren vanwege een buitenechtelijke relatie met een ondergoedmodel en een mislukte poging ieder mediabericht daarover te verbieden. Dat hadden we in Nederland heel anders aangepakt.

NU.nl’s sportcolumnist Thijs Zonneveld schreef vorige week al over het enige aspect van de affaire dat mogelijk enige nieuwswaarde heeft. Terry was namelijk niet zo maar vreemdgegaan: deze Vanessa Perroncel is nota bene de ex-vriendin van Terry’s internationale ploegmaat en (voormalige) goede vriend Wayne Bridge. Perroncel en Bridge hebben samen een kind.

Volgens Britse commentaren zou Terry’s verraad funest zijn voor de harmonie in de kleedkamer, en dus voor de Engelse kansen op het WK. De pers als waakhond van de democratische samenleving moest daar wel over berichten. Voor het overige lijkt er niets aan het verhaal over een vreemdgaande profvoetballer dat perspublicaties – en de daarmee gepaard gaande schending van de privacy van betrokkenen, hun (ex-)partners en kinderen – rechtvaardigt.

Ik zegt “lijkt”, want er zijn belangrijke verschillen tussen Engeland en Nederland als het gaat om intieme mediaonthullingen over beroemdheden. Continue reading “Voetballers in ondergoed”

Posted on

Stiekem is de PVV doornormaal

Psssst, niet verder vertellen. De PVV is helemaal niet bijzonder, anders of vernieuwend. Ze zijn net als alle andere politieke partijen: ambitieus, geobsedeerd met media-aandacht en een tikkeltje amateuristisch.

Deze week publiceerde HP/De Tijd de eerste aflevering van het dagboek van beginnend journaliste Karen Geurtsen, die vier maanden undercover werkte als stagiair bij de PVV.Ze is in één klap beroemd, maar over de toelaatbaarheid van de actie wordt verschillend gedacht. “Nieuw dieptepunt voor linkse media. Smerig!”, twitterde Geert Wilders. Ook NRC Handelsblad veroordeelde de actie in een hoofdredactioneel commentaar.

Mag je als journalist liegen of veinzen om aan nieuws te komen? Continue reading “Stiekem is de PVV doornormaal”