Een beetje vrijheid terug

Op 14 augustus werd na drie jaar winterslaap de doorstart aangekondigd van Bits of Freedom, de waakhond voor digitale burgerrechten. Geen dag te laat, want er is veel werk te doen.

Het met nieuw geld herrezen Bits of Freedom wordt geleid door Ot van Daalen, tot voor kort een knappe advocaat bij het vooraanstaande kantoor De Brauw. Zijn stap bewijst dat er toch iets mooiers is dan het dienen van het grootkapitaal – wat voor veel advocaten als een verrassing zal komen.

In zijn eerste speech vertelde Van Daalen dat BOF als eerste de veiligheid van privacygevoelige databanken aan de kaak te willen stellen. Dat is een terecht speerpunt, al zou ik er voor pleiten om niet alleen de beveiliging van die databanken aan de kaak te stellen, maar ook het überhaupt bestaan van vele daarvan. Continue reading “Een beetje vrijheid terug”

Veilig internetten begint bij jezelf

Het was een bijzonder digitale week voor Justitie: op maandag lanceerde de minister een nieuwe internetveiligheidscampagne, op donderdag erkende de Amsterdamse rechtbank de Twitterdagvaarding en lagen alle rechtbankcomputers plat door een virus.

Minister Hirsch Ballin van Justitie gaf deze week het startsein voor de nieuwe publiekscampagne ‘Veilig Internetten’. Het initiatief wil het publiek bewust maken van de risico’s van internetgebruik, zoals fraude, misbruik van persoonsgegevens en virussen. De campagne houdt de internetgebruiker een spiegel voor – ben jij je bewust van de gegevens die je over jezelf achterlaat op internet? De boodschap draait om vijf regels: update je software en zet je firewall aan, ga bewust om met je persoonsgegevens, check altijd het webadres voor je betaalt, open nooit zomaar bestanden en wees alert op contacten die aanbiedingen doen of om gegevens vragen.

Continue reading “Veilig internetten begint bij jezelf”

Betekenen op internet

De aanhoudende stroom rechtszaken tussen de entertainmentindustrie en ‘illegale downloadsites’ zorgt voor vernieuwing op het gebied van internetrecht. De meest recente zaak tegen Pirate Bay kan de opmaat zijn naar een nieuw fenomeen: procederen via internet.

De zaken die worden gevoerd door de Stichting Brein, tegen onder meer websites en providers die een faciliterende rol spelen bij bestandsuitwisseling, zijn interessant omdat ze zorgen voor jurisprudentie op een belangrijk onderdeel van het ‘internetrecht’: de verantwoordelijkheid van tussenpersonen. Torrentsites bieden bijvoorbeeld zelf geen illegale bestanden aan, maar maken het wel heel veel makkelijker ze te vinden. Door veel verkeer te genereren voor hun site kunnen ze in potentie heel rijk worden aan advertenties. Is het onrechtmatig om geld te verdienen met het vergemakkelijken van illegaal gedrag van anderen? Of bieden deze sites gewoon informatie over wat elders op internet vrijelijk te vinden is en zijn ze dus net zo nuttig en onschuldig als een straatbord of telefoongids? Continue reading “Betekenen op internet”

Een domme wet

De Eerste Kamer stemde deze week in met de Wet bewaarplicht verkeersgegevens, na een merkwaardig debat waarin politiek en gezond verstand opzichtig botsten. Iedereen vond het een domme wet, maar de meerderheid stemde voor. De wet is gebaseerd op een Europese richtlijn en verplicht telecom- en internetaanbieders om informatie over telefoon- en internetgebruik van alle burgers twaalf maanden vast te leggen voor eventueel toekomstig opsporingsgebruik.

Onder druk van de vele tegenstanders van de bewaarplicht zegde minister Hirsch Ballin toe dat hij de Tweede Kamer zal vragen de bewaarplicht voor internetgegevens terug te brengen naar zes maanden, het minimum dat de Europese richtlijn voorschrijft. Als de Tweede Kamer dat weigert, is het helapidaka voor de Eerste Kamer. Continue reading “Een domme wet”

Concurreren met gratis

De publieke omroep maakt een razendsnelle inhaalslag op internet. Ondertussen wordt mediaconsumptie steeds meer divers en individueel. Hoe voorkom je dat al die programma’s straks alleen nog gemaakt worden met belastinggeld? 

Het is een inmiddels overbekend fenomeen: mediaconsumptie verschuift van radio en televisie naar internet, mobiele telefoon en mp3-speler. Mediabedrijven worstelen met die overgang en zoeken naar nieuwe manieren om wispelturige consumenten en adverteerders aan zich te binden. De multimedialisering van de media gaat gepaard met allerlei politieke en juridische ‘uitdagingen’, die in deze column regelmatig aan de orde komen. In het auteursrecht bijvoorbeeld, waar collectieve rechtenorganisaties en de grote entertainmentbedrijven elkaar en de markt in een wurggreep houden en tal van vernieuwingen tegenhouden. Inmiddels heeft het auteursrecht als geheel zodanig aan draagvlak en geloofwaardigheid ingeboet, zeker onder de generatie die niet beter weet dan dat alle media digitaal en kopieerbaar zijn, dat het de vraag is wat er over tien jaar nog van over is. Continue reading “Concurreren met gratis”

Haagse internetplannetjes

Het blijft aanmodderen met auteursrecht op internet. Deze week concludeerde een werkgroep van de Tweede Kamer zelfs dat het auteursrecht in een crisis verkeert. De oplossing: uitgevers dwingen films en muziek digitaal aan te bieden en daarna downloaden strafbaar stellen.

Ongeautoriseerde bestandsuitwisseling op internet is funest voor producenten van muziek, films en games. Maar hoe pak je het aan? Auteursrechtheffingen op alle dragers, zoals blanco cd’s, dvd’s, mp3-spelers, harde schijven en usb-sticks? Internetaanbieders verplichten om illegaal materiaal weg te filteren? Een vaste downloadheffing op ieder internetabonnement? Keiharde repressie, met (straf)vervolging van consumenten? Een “cultuuromslag” teweeg brengen? Alle oplossingen hebben beperkte voordelen en grote nadelen. Continue reading “Haagse internetplannetjes”

Flapdrollen, kwakzalvers en fascistische boeken

Volgens de Hoge Raad mag je een arts voor kwalzalver uitmaken als je daar een objectieve definitie voor hanteert waaraan betrokkene voldoet. Een kans voor Jan “flapdrol” Marijnissen en Geert “fascistisch boek” Wilders?

Vanuit de SP-bankjes schold ex-fractievoorzitter Jan Marijnissen minister Koenders voor Ontwikkelingssamenwerking vorige week tot driemaal toe uit voor flapdrol. Waar het debat over ging weet niemand meer. Koenders was pissig, maar SP-fractievoorzitter Agnes Kant vond dat hij niet moest klagen: “Flapdrol is een keurig Nederlands woord en in dit geval een terechte constatering.”

Uit de analyse van Ewoud Sanders in NRC Handelsblad bleek iets anders. Een flapdrol is namelijk een “drol van een niet-vaste substantie, als teken van ziekelijkheid.” Dat komt in de beste families voor, maar is daarmee nog niet keurig. Continue reading “Flapdrollen, kwakzalvers en fascistische boeken”

Weer een nieuwe Mediawet

Nog dit jaar maakt de Mediawet de sprong naar het internet. Toezichtsambtenaren van het Commissariaat voor de Media gaan het online programma-aanbod van Nederlandse mediabedrijven controleren. Niemand weet hoe dat uitpakt.

De nieuwe Mediawet is nog niet in werking getreden, of de wijzigingsvoorstellen vliegen ons al weer om de oren. De eerste, de ‘Erkenningenwet’, moet de regels voor toetreding tot het publieke bestel aanscherpen. Een recenter wetsvoorstel zal de Mediawet aanpassen aan de Europese richtlijn over audiovisuele mediadiensten. Die introduceert regels voor on-demand diensten zoals Uitzending Gemist, online videotheken en misschien zelfs YouTube. Continue reading “Weer een nieuwe Mediawet”

Wetsvoorstel Audiovisuele Mediadiensten – een eigenzinnige implementatie van een gebrekkige richtlijn

De Tweede Kamer debatteert binnenkort over het wetsvoorstel dat de Mediawet 2008 moet aanpassen aan de Richtlijn Audiovisuele Mediadiensten. Het voorstel doet een moedige poging een conceptueel ingewikkelde en gebrekkige richtlijn om te zetten in bruikbare en begrijpelijke nationale wetgeving. Regels voor commerciële omroepen worden versoepeld, de publieke omroep was vorig jaar al bediend. Tegelijkertijd maakt de wetgever met zijn eigenzinnige implementatie van definities uit de Richtlijn de toepassing ervan nog moeilijker dan het al is. Vooral voor aanbieders van on-demand diensten breken onzekere tijden aan: de mate waarin bepaalde onderdelen van hun dienstverlening onder de diverse nationale mediaregels vallen, is vrijwel niet te voorspellen.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk in Mediaforum 2009-5.

Continue reading “Wetsvoorstel Audiovisuele Mediadiensten – een eigenzinnige implementatie van een gebrekkige richtlijn”